ටික දිනකට පසුව දිනක් මුහම්මද් නබිතුමාට කිසි දිනක අත් නුදුටු අයුරින් හිසරදයක් ඇති විය. නමුත් ඔහු පල්ලියට ගොස් නැමදුමෙන් පසුව නැගිට ධර්මාසනයට නැග උහුද් සටනින් උහුද් සටනට ජීවිතය කැප කළ මුස්ලිම්වරු වෙනුවෙන් අවසාන වරට අයාචනා කළේය. පසුව අල්ලාහ්ගේ වහලන් අතුරින් එක් වහලකුට මෙම ලෝකය හෝ අල්ලාහ් සතු ලෝකය අතුරින් එකක් තෝරා ගැනීමට ඉඩ ලබා දුන් අතර එම වහලා අල්ලාහ් සතු ලෝකය තෝරාගත්තේය යන්නෙන් ප්‍රකාශ කළේය. මෙය ඇසූ අබූ බක්කර් හඬන්නට විය. එවිට ඔහුට මෙම ප්‍රකාශයේ තේරුම වැටුණු බව මුහම්මද් නබිතුමාට වැටහුණි.
පසුව ඔහු සාමාන්‍ය පරිදි දේශනාවක් පවත්වා අවසානයේදී මා නුඹලාට පෙර පිටත් වන්නෙමි. මා නුඹලාගේ සාක්ෂිකරුවාය. නුඹලාට මා අපේක්ෂා කරන්නේ මට මෙහි සිට දිස්වන එම ස්වර්ගයේ තිබෙන්නාවූ විශේෂවූ ගඟයි. නුඹලා අනාගතයේදී අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවියන් නමදිනු ඇතැයි මා බිය නොවෙමි. මා බිය වන්නේ නුඹලා මෙලොවෙහිදී එකිනෙකා පරයමින් ලෞකික සම්පත් රැස් කිරමින් තරඟ කිරිමයි.
ඔහුගේ අසනීපය වැඩි වන්නට විය. ඔහුට දැන් සිටගෙන නැමදුමෙහි යෙදීමට නොහැකි හෙයින් ඔහු වාඩි වී නැමදුමෙහි යෙදුනි. ඔහුට ආයිෂා සමග කල් ගත කිරීමට අවශ්‍ය බවට හැඟී ගිය හෙයින් ඔහුගේ අනෙක් භාර්යාවන් ඔහුගේ කැමැත්තට ඉඩ ලබාදුන්නෝය. නමුත් ඔහුට තනිව ඇවිද යාමට නොහැකි හේතුවෙන් අබ්බාස් සහ අලි ගේ උදවු ඇතිව ඔහු ආයිෂාගේ නිවසට ගියේය.
පසු දින ඔහුට වාඩි වී වුවද නැමදුම මෙහෙයවිය නොහැකි බව හැඟී ගිය හෙයින් ඔහු ආයිෂාට අබූ බක්කර් හට නැමදුම මෙහයවන්නට පවසන ලෙස උපදෙස් දුන්නේය. නමුත් මුහම්මද් නබිතුමාගේ ස්ථානය ගැනීම තම පියා වූ අබූ බක්කර් හට ඉතාමත් වේදනාකාරී අත්දැකීමක් බව දන්නා හෙයින් ඇය අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! අබූ බක්කර් ඉතාමත් සංවේදී පුද්ගලයෙකි. ඔහුගේ හඬ එතරම් රළු නොමැති අතර කුරාණය පාරායනා කරන විට නිතර හඬා වැළපෙන්නේය. නමුත් මුහම්මද් නබිතුමා නැවතත් ඔහුට නැමදුම මෙහෙයවන්නට පවසවු යන්නෙන් පැවසුවේය. ඇය නැවතත් එලෙසම පවසා උමර් හට එම ස්ථානය ගැනීමට පවසන්න දැයි ඇසුවාය. ඔහු නැවතත් අබූ බක්කර්හට නැමදුම මෙහෙයවන්නට පවසවු යන්නෙන් පැවසුවේය. එවිට ඇය හෆ්සා දෙස බැලුවාය. හෆ්සා යමක් පවසන්නට ප්‍රථම මුහම්මද් නබිතුමා ඔවුනට නුඹලා යූසුෆ් නබි සමග සිටි කාන්තාවන් මෙන් යැයි බැන වැදී අබූ බක්කර් හට නැමදුම මෙහෙයවන්නට පවසවු යන්නෙන් පැවසුවේය. මේ අනුව අබූ බක්කර් මෙම වරුවේ සිට නැමදුම මෙහෙයවනු ලැබුවේය.
මුහම්මද් නබිතුමා නිතරම ආයිෂාගේ පපුවේ හෝ උකුළෙහි හාන්සි වී සිටියේය. නමුත් ඔහුගේ දුව ෆාතිමා පැමිණි කල්හි ඇය තරමක් ඔවුන් දෙදෙනාට ඉඩ දීම පිණිස ඈත් වී සිටියාය. එක් අවස්ථාවකදී මුහම්මද් නබිතුමා ෆාතිමාට යමක් රහසේ පැවසූ අතර ෆාතිමා ඉතාමත් දුක් වී හඬන්නට විය. පසුව තවත් රහසක් පැවසූ කල්හි ඇය කඳුලින් පිරි මුහුණින් සිනහ විය. පසු කළක එම රහස ඇය විසින් අනාවරණය කරන ලදි. එම අවස්ථාවේදී මුහම්මද් නබිතුමා ඇයට මෙම රෝගයෙන් ඔහු මරණයට පත්වන්නේය යන්නෙන් පැවසූ කල්හි ඇය හඬන්නට විය. පසුව මාගේ නිවසින් පළමුව මා අනුගමනය කරන්නේ නුඹ යැයි ඔහු පැවසු කල්හි මා සිනාසුනෙමියි ඇය පැවසුවාය.
පසු දින මුහම්මද් නබිතුමාට තවමත් අසනීපව තිබුණු නමුත් ඔහු පල්ලියට ගියේය. අබූ බක්කර් නැමදුම මෙහෙයවමින් සිටියේය. මුහම්මද් නබිතුමා දුටු පිරිස ඉතාමත්ම සතුටට පත් විය. නැමදුම මෙහෙයවමින් සිටි අබූ බක්කර් මුහම්මද් නබිතුමාට නැමදුම මෙහෙයවීමට ඉඩ දීම පිණිස ආ පස්සට එන්නට උත්සාහ කළේය. නමුත් මුහම්මද් නබිතුමා ඔහුව ඉදිරියට තල්ලු කොට ඔහුගේ පසු පස සිට නැමදුම වාඩි වී සිදු කළේය. පසුව ඔහු ආයිෂාගේ නිවසට ගියේය.
මෙම දිනයේ අබ්බාස් අලි අමතා අල්ලාහ්ගේ නාමයෙන් දිවුරා මුහම්මද්ගේ මරණය ළංව තිබෙන බව මට පෙණේ යන්නෙන් පැවසුවේය. ඉතාමත්ම බලසම්පන්න මෙම ඉස්ලාමීය රාජ්‍යයේ නායකයා වූ මුහම්මද් නබිතුමාගේ මරණයෙන් පසුව එහි නායකත්වට කා හට යන්නේදැයි යන ප්‍රශ්නය ඔහු තුළ තිබුණි. සමස්ථ අරාබිකරයම මුහම්ම්ද් නබිතුමාගේ වංශය වූ කුරෙයිෂි වංශයේ පුද්ගලයකු රාජ්‍ය නායකයා ලෙසට පිළිගනු ඇත. නමුත් මුහම්මද් නබිතුමාට රාජ්‍ය බලය ලබාගැනීමට උපකාර කළ මදීනා වැසියන් වන අන්සාරිවරුන් ද මෙම පදවියට ඉතාමත් සුදුස්සන් විය. නමුත් ඔවුන්ගෙන් කෙනෙකුගේ නායකත්වය බොහෝ පාර්ෂවයන් පිළිගැනීම සැක සහිත විය. මේ හේතුවෙන් අබ්බාස් අලි වෙත අප මුහම්මද් වෙත ගොස් ඔහුගෙන් පසුව රාජ්‍ය බලය අප හට ලබා දෙන්නේ දැයි අසමු. ඔහු එය අනුමත කළේ නම් මිනිසුන් අතර මේ පිළිබඳව කිසිදු මතභේදයක් ඇති නොවීම පිණිස මෙය ජනතාවට දැනුම් දීමට ඉල්ලා සිටිමු යන්නෙන් ඔහු පැවසුවේය. නමුත් අලි ඊට එකඟ නොවීය. ඔහු රාජ්‍ය බලය අපට ලබා නොදීමට තීරණය කළ හොත් ඔහුගෙන් පසුව කවරදාකවත් කවරෙකුවත් අපට රාජ්‍ය බලය ලබා දෙන්නේ නැත යන්නෙන් ඔහු පැවසුවේය.
එක් වතාවක් මුහම්මද් නබිතුමා ආයිෂාගේ පපු ප්‍රදේශයේ හිස තබා නිදා සිටි අවස්ථාවේ ඔහු සිහි නැතිව ගියේය. වරුවකට පසුව ඔහු නැවතත් අවදි විය. එවිට ඇය මුහම්මද් නබිතුමා මින් පෙර කී කාරණාවක් මතකයට නැගුණි. සෑම නබිවරයෙකුම මරණයට පෙර අල්ලාහ් විසින් ස්වර්ගයේ ඔහුට හිමි ස්ථානය පෙන්වා මෙලොව හෝ එම ස්ථානය හෝ දෙකෙන් එකක් තෝරාගැනීමට ඉඩ දෙන්නේය යන්න එම කාරණාවයි. දැන් ඔහු ස්වර්ගය දැකින්නට ඇත. දැන් ඔහු මෙලොව තෝරා නොගනී යන්නෙන් ඔහු සිතාගත්තාය. මුහම්මද් නබිතුමා සිහිනෙන් මෙන් යමක් මතුරමින් සිටියේය. ස්වර්ගයේ සුපිරිතම සමාජයත් සමග අල්ලාහ් බෙහෙවින් ප්‍රයකරන්නන් සමග, නබි වරු, අල්ලාහ් වෙනුවෙන් දිවි කැප කළවුන් සහ අනෙක් සත් පුරුෂයින්. අති විශිෂ්ඨ පුද්ගලයින්ගෙන් යුක්ත විශිෂ්ඨ සමාජයක් යන්නෙන් මතුරමින් සිටියේය. කෙමෙන් ඔහුගේ හිස ආයිෂාගේ පපුව මත බර වැඩි විය. එහි සිටි අනෙක් බිරින්දෑවරු හඬන්නට විය. ආයිෂා ඔහුගේ හිස පහත් කොට ඔවුන් සමග එකතු වී හඬන්නට විය.
මුහම්මද් නබිතුමාගේ මරණයේ පුවත සෑම දිශාවකම රැව් දෙන්නට විය. එනිනෙකා අනෙක් අයට ශබ්ද නගා නොහඬනු යන්නෙන් උපදෙස් දෙමින් ඔවුන් ද හඬන්නට විය. උමර් හට මුහම්මද් නබිතුමාගේ මරණය විශ්වාස කළ නොහැකි විය. ඔහු ඔහුගේ සහචරයින්ට ද මුහම්මද් නබිතුමා මැරී නැති බවත් ඔහුගේ ආත්මය දිව්‍ය ලෝකයට ගොස් නැවත පැමිණෙන බවත් පවසමින් ඔවුන් සනසන්නට විය. උමර් මෙලෙස දේශනා කරමින් සිටියදී අබූ බක්කර් ඔහුගේ දුව ආයිෂාගේ නිවසට ගොස් මුහම්මද් නබිතුමාව වසා තිබුණු රෙදි කඩ ඔහුගේ මුහුණින් පහත් කොට ඔහුගේ නළල සිපගෙන මාගේ මව සහ පියාටත් වඩා මට හිතවත් නුඹ හට අල්ලාහ් දැන් මරණය නියම කොට ඇත. මින් පසුව නැවතත් නුඹට මරණයක් උදා නොවෙයි යන්නෙන් පවසා එම රෙදි කඩෙන් ඔහුගේ මුහුණ වැසුවේය.
පසුව ඔහු උමර් අමතමින් සිටි පිරිස වෙත ගොස් හෙමින් උමර්! මා හට සවන් දෙනු! යන්නෙන් පැවසුවේය. නමුත් උමර් ඔහුගේ දේශනාව නොනවත්වා පවත්වාගෙන ගියේය. නමුත් අබූ බක්කර්ගේ හඬ ඇසීමෙන් මුහම්මද් නබිතුමා නොමැති ඉස්ලාම් රාජ්‍යයක් පිළිබඳව කිසිවක් සිතාගත නොහැකිව අවුල් වියවුල්ව සිටි පිරිස මෙම අනෙක් වයසක පුද්ගලයා කුමක් පවසන්නේ දැයි දැනගැනීමට ඔහු වටා රැස් වූවෝය. ඔහු අල්ලාහ්ට ප්‍රශංසා කර ජනයිනි! මුහම්මද්ට නැමදුම් කිරීමට අවශ්‍ය පුද්ගලයින් සිටී නම් දැනගනිවු මුහම්මද් දැන් අපවත් විය. අල්ලාහ්ට නැමදුම් කිරීමට අවශ්‍ය අය සිටී නම් දැනගනිවු අල්ලාහ් සිටියි. ඔහුට මරණයක් නැත. පසුව ඔහු උහුද් සටනින් පසුව පහළ වූ පහත කුරාණ වාක්‍යය පාරායණා කළේය.
“මුහම්මද් දූතයකු මිස වෙන කිසිවකු නොවෙයි. ඔහුට පෙර ද බොහෝ දූතයින් පැමිණ ගියහ. එහෙයින් කවරෙකු පෙර දහමට ආපසු හැරී යන්නෙහු ද? කවරෙකු තම විළුඹ මත ආපසු හැරී යන්නේ ද එමගින් ඔහු අල්ලාහ්ට කිසිදු හාණියක් ඇති නොකරන්නේමය. අල්ලාහ් කෘතවේදීන්ට යහ ප්‍රතිඵල මතු ලබා දෙනු ඇත.” (අල් කුරාණය 3:177)
අබූ බක්කර් මෙම කුරාණ වාක්‍යය පාරායණා කළ විට මෙම වාක්‍යය පළමු වරට ඇසුවාක් මෙන් සියල්ලෝම එය මෙනෙහි කළෝය. මෙය ඇසුණු විගස උමර්ට ද මුහම්මද් නබිතුමා අපවත් වූ වග ඒත්තු ගියේය.
මුහම්මද් නබිතුමා භූමදානය කරන ස්ථානය පිළිබඳව බොහෝ දෙනා විවිධ මත පළ කළෝය. නමුත් දිනක් මුහම්මද් නබිතුමා අබූ බක්කර් වෙත අල්ලාහ්ගේ කිසිදු දූතයකු මරණයට පත් වූ පසු ඔහු මරණයට පත් වූ ස්ථානයේම හැර වෙනත් ස්ථානය භූමදානය නොකරයි යන්නෙන් පවසනු ඔහුට සිහිපත් විය. මේ අනුව මුහම්මද් නබිතුමාව ආයිෂාගේ නිවසෙහි ඔහු අපවත් වූ ස්ථානයේම භූමිය හාරා එහි භූමදානය සිදු කළහ.
මුහම්මද් නබිතුමාගෙන් පසුව ඉස්ලාම් රාජ්‍යයේ නායකයා කවුරුන් ද යන්න පිළිබඳව විවිධ මත භේද හට ගැණුනි. මුහම්මද් නබිතුමාට රාජ්‍යය ගොඩ නැගීම පිණිස අන්සාරිවරු විශාල කැපකිරීම් සිදු කළ හෙයින් ඔවුන්ගෙන් කෙනෙකු රාජ්‍ය නායකයා ලෙස තෝරා පත් කරගත යුතු බව බොහෝ දෙනාගේ මතය විය. නමුත් අබූ බක්කර් මැදිහත් වී ඉස්ලාම් දහම අරාබියේ සෑම දිශාවකට පැතිර ගොස් තිබෙන නිසා ඉස්ලාමයට පෙර සිටම අරාබි ජාතිකයන් අතර කුරෙයිෂිවරු ඉහළ ස්ථානයක් හිමි කරගෙන සිටි හෙයින් සියල්ලන්ටම පිළිගත හැකි නායකයකු තෝරාගැනීමට වඩාත්ම සුදුසු වන්නේ කුරෙයිෂි ජාතිකයකු බව ඔහු ප්‍රකාශ කළේය. මේ අනුව ඔහු උමර් සහ අබූ උබයිදාගේ නම් යෝජනා කළේය. නමුත් අවසානයේදී මුහම්මද් නබිතුමා නැමදුම මෙහෙයවීමට තෝරාගත්තේ අබූ බක්කර් හැර වෙනත් කිසිදු පුද්ගලයකු නොවූ හෙයින් උමර් අබූ බක්කර්ගේ නම යෝජනා කළේය. මෙයට සියලු දෙනාම එකඟ විය. මේ අනුව අබූ බක්කර් මුහම්මද් නබිතුමාගෙන් පසුව ඉස්ලාම් රාජ්‍යයේ පළමු නායකයා හෙවත් කලීෆා බවට පත් විය. මේ අනුව සියලුදෙනාම අබූ බක්කර්ගේ නායකත්වයට ප්‍රතිඥා දුන්නෝය.