බනී තාකිෆ් වංශයට අයත් අබූ බාසිර් නම් මක්කා වැසියකු ඉස්ලාම් දහම වැළඳගෙන මදීනාවට ගියේය. ටික දිනකින් මේ බව ආරංචි වූ කුරෙයිෂිවරු ඔවුන්ගේ නියෝජිතයකු නිදහස් කරන ලද වහලකු සමග මදීනාවට යවා ඔහුව නැවතත් ගිවිසුම ප්‍රකාරව මක්කාවට පිටුවහල් කරන ලෙසට මුහම්මද් නබිතුමාට දැන්වීය. මුහම්මද් නබිතුමා ඊට අනුමැතිය දුන් අතර මදීනා වැසියෝ අබූ බාසිර් හට කණගාටු නොවනු. අල්ලාහ් නුඹට අනිවාර්යයෙන් මගක් පාදනු ඇත යන්නෙන් අස් වසා පිටුවහල් කරන ලදි.
මෙලෙස එම කුරයිෂි නියෝජිතයා සහ කවුදර් නම් නිදහස් කරන ලද වහලා අබූ බාසිර්ව මක්කාවට රැගෙන යන අතරතුර පළමු නැවතුම්පොළෙහිදී අබූ බාසිර් එම කුරයිෂි නියෝජිතයාගේ කඩුව පැහැරගෙන ඔහුව මරා දැමුවේය. මෙය දුටු කවුදර් නම් නිදහන් කරන ලද වහලා ඔහුගෙන් බේරීමට මදීනාවට පලා ගොස් මුහම්මද් නබිතුමා වෙතට ඇද වැටුනේය. කුමක් වුණේ දැයි අසූ කල්හි ඔහු සිදුවූ සියල්ල විස්තර කළේය. ටික වේලාවකින් අබූ බාසිර් ද කඩුව අමෝරාගෙන එතැනට පැමිණියේය. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! නුඹේ වගකීම නුඹ ඉටු කළෙහුය. නුඹ මාව ඔවුන් වෙත භාර දුන්නෙහුය. නමුත් අල්ලාහ් මාව ඔවුන්ගෙන් ගලවාගත්තේය යන්නෙන් පැවසුවේය. කෙතරම් වටිනා සටන් කරුවෙක් ද, මොහු වගේ තවත් කිහිප දෙනෙකු සිටියේ නම් කෙතරම් අගනේ ද! නමුත් කුරෙයිෂිවරු තවත් නියෝජිතයින් යවන ලද්දේ නම් මා නැවතත් නුඹව ඔවුන් වෙතට ලබා දීමට සිදුවනු ඇත. එවිට මුහම්මද් නබිතුමා කවුදර් දෙස බලා මොහු නුඹේ ප්‍රශ්ණයක්. මොහුව ද මරුමුවට පත් වූ නුඹේ සගයා සන්තකයේ තිබූ දෑ ද රැගෙන නැවතත් මක්කාවට පිටත් වනු යන්නෙන් පැවසුවේය. කළබල වූ ඔහු එම්බල මුහහම්මද් මා හට මොහුව රැගෙන යාමට තරම් ශක්තියක් නැත. මට මාගේ ජීවිතය වටී යැයි පැවසුවේය. එවිට මුහම්මද් නබිතුමා අබූ බාසිර් හට නුඹ නුඹට ඕනෑම දිශාවකට යනු යන්නෙන් පැවසුවේය.
මේ හේතුවෙන් අබූ බාසිර් රතු මුහුදු වෙරළාශ්‍රිත ප්‍රදේශයකට පලා ගියේය. අබූ බාසිර්ගේ පලා යාම පිළිබඳ ආරංචි වූ අබූ ජන්දාල් නම් හුදයිබියාවෙහි යදම් වලින් ගැටගසා සිටි පුද්ගලයා ද මක්කාවෙන් පලා ගොස් අබූ බාසිර් සමග එකතු විය. මක්කාවේ ඉස්ලාම් දහම වැළඳගත් තවත් තරුණයින් කිහිප දෙනෙකු ද මෙම ක්‍රියාමාර්ගයම අනුගමනය කළෝය. මේ අනුව අබූ බාසිර්ගේ නායකත්වය යටතේ තරුණයින් හැත්තෑවක් පමණ සේන්දු විය. මෙම පිරිස සිරියාව බලා පිටත් වන මක්කා තවලම් නවත්වා තබන ඉතාමත්ම වැදගත් නැවතුම්පළක් අසල කඳවුරු තනාගෙන කුරෙයිෂි තවලම් ආක්‍රමණය කළෝය. හුදයිබියා ගිවිසුමෙහි සටන් විරාමය හේතුවෙන් ටික කාලයක් තවලම්වල ආරක්ෂාව භුක්ති විඳිමින් සිටි කුරෙයිෂින්හට දැන් බොහෝ ජීවිත සහ දේපළ හාණි සිදුවීම හේතුවෙන් මෙම කරදර කාරයින්ව මදීනාවට කැඳවාගන්නා ලෙසත් මොවුන්ව නැවතත් මක්කාවට යවන ලෙසට ඉල්ලා නොසිටින බවටත් පොරොන්දු වී මුහම්මද් නබිතුමාට ලිපියක් ලියන ලදි. මේ අනුව මුහම්මද් නබිතුමා අබූ බාසිර්ට මදීනාවට පැමිණෙන ලෙසට ලිපියක් යවන ලදි. නමුත් මෙම ලිපිය ඔහු වෙත සේන්දු වන විට ඔහු බෙහෙවින් අසනීප වී සිටි අතර ලිපිය ඔහුගේ අතෙහි තිබෙන අතරතුර ඔහු අපවත් විය. ඔහුගේ සගයින් ඔහුව එම සථානයෙහිම භූමදානය කොට ඔහු වෙනුවෙන් පල්ලියක් ද එතැනම ඉදිකළෝය.
කල් යත්ම කුරාණය මගින් හුදයිබියා ගිවිසුම මුස්ලිම්වරුනට පැහැදිළි ජයග්‍රහණයක් බව ප්‍රකාශ කිරීමට හේතුව මනාව වැටහෙන්නට විය. මක්කා සහ මදීනා වැසියන් කිසිදු ගැටළුවක් නොමැතිව සංවාදයේ යෙදී එකිනෙකා පිළිබඳව විමසීමේ හැකියාවක් ලැබුණි. මේ හේතුවෙන් වසර දෙකකින් මුස්ලිම්වරුන්ගේ ජනගහනය දෙගුණයකටත් වඩා වැඩි විය.
ඇබිසීනියාවට ගිය අය අතුරින් මුහම්මද් නබිතුමාගේ ඥාති සොහොයුරෙකු වූ උබයිදල්ලාහ් ඉබ්නූ ජහ්ෂ් හුදයිබියා ගිවිසුමට ටික කළකට පෙර අපවත් වූ බවට පුවත් මදීනාවට ආරංචි විය. ඔහුගේ බිරිඳ වූ උම් හබීබා අබූ සුෆියාන්ගේ දුව විය. මෙය ආරංචි වූ විට මුහම්මද් නබිතුමා ඔහුගේ නියෝජිතයෙකු ලෙස සිට ඔහු වෙනුවෙන් උම් හබීබා කැමති නම් ඇය සමග විවාහ ගිවිසුම අත්සන් කරන ලෙසට ඉල්ලමින් ඇබිසීනියාවේ රජු වෙත පණිවිඩයක් යවන ලදි. මේ අතරතුර ඇය සිහිනයකින් කවුරුන්දෝ ඇය වෙත පැමිණ විශ්වාසකරන්නවුන්ගේ මෑණියනි යන්නෙන් ආමන්ත්‍රණය කරනු දුටුවාය. ඊළඟ දිනයේදී ඇය දුටු සිහිනය තහවුරු කරමින් මෙම පුවත ඇය වෙතට ගෙන එන ලදි. මේ අනුව ඇය සහ රජු විවාහ ගිවිසුම අත්සන් කොට රාජ මාලිගාවේ ජාෆර් ඇතුළු සියලුම මුස්ලිම්වරුන්ගේ සහභාගිත්වය ඇතුව භෝජන සංග්‍රහයක් පවත්වන ලදි. මුහම්මද් නබිතුමා ජාෆර් වෙත ද පණිවිඩයක් යවමින් ඔවුන් සියල්ලෝම මදීනාවට පැමිණියේ නම් ඔහු බොහෝසෙයින් සතුටු වන බව ද දන්වා සිටියේය. මේ අනුව ඔවුන් ඇබිසීනියාවෙහි සිට මදීනාව බලා පිටත් විය.
මෙම කාලයේදී මුහම්මද් නබිතුමා වෙනත් රජවරුනට ද ලිපි ලියන ලදි. ඔහු පර්සියාවේ රජු කොස්රෝස් වෙත ද, රෝම අධිරාජ්‍යයාව සිටි හිරැක්ලියස් වෙත සිරියාවට ද, ඊජිප්තුවේ රජු මුකාව්කිස් වෙත ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාවට ද ඔහු අල්ලාහ්ගේ දූතයා බව ප්‍රකාශ කරමින් ඉස්ලාම් ආගම වැළඳගන්නා ලෙස පවසා සිටියේය.
මේ අතරතුර තමන් වක්තෘවරයකු බව ප්‍රකාශ කරමින් ශ්‍රීඝ්‍රයෙන් වර්ධනය වන යත්‍රිබ්හි අරාබි රජු පිළිබඳව පර්සියාවේ කොස්රෝස් හට වෙනත් ආරංචි මාර්ග ඔස්සේ ආරංචි විය. මේ හේතුවෙන් ඔහු එවක පර්සියාවේ පාලනය යටතේ තිබුණු යෙමනයේ ඔහුගේ ප්‍රතිරාජයා වූ බධාන් වෙතට මුහම්මද් පිළිබඳව පැහැදිළි තොරතුරු රැගෙන එන ලෙසට අණ කර සිටියේය. මේ අනුව බධාන් විසින් මදීනාවට නියෝජිතයින් දෙදෙනෙකු යවන ලදි. එම කාළයේ පර්සියාවේ රාජතාන්ත්‍රිකයින්ගේ විලාසිතාවකට අනුව ඔවුන් දෙදෙනා යටි රැවුල කපා උඩු රැවුල දිගට වවා සිටියෝය. ඔවුන්ගේ මෙම විලාසිතාව මුහම්මද් නබිතුමාට පිළිකුල් සහගත විය. කවුද නුඹලාට මෙසේ කරන්නට කීවේ ඔහු ප්‍රශ්න කළේය. අපගේ රජු කොස්රෝස් යන්නෙන් ඔවුන් පිළිතුරු දිය. මාගේ පරමාධිපති මා හට උඩු රැවුල කපා යටි රැවුල වවන ලෙස උපදෙස් දී ඇත යනුවෙන් මුහම්මද් නබිතුමා ප්‍රකාශ කළේය. මේ හේතුවෙන් මුහම්මද් නබිතුමා ඔවුන්ට ගොස් ඊළඟ දිනයේ පැමිණෙන ලෙසට උපදෙස් දුන්නේය. මෙදින රාත්‍රියේ ජිබ්‍රායිල් පැමිණ මුහම්මද් නබිතුමා හට කොස්රෝස්ව ඔහුගේ පුත්‍රයා විසින් මරා දමා එදින රජකම අත්පත් කරගත් අයුරු විස්තර කළේය. ඊළඟ දිනයේ නියෝජිතයින් පැමිණි විට මුහම්මද් නබිතුමා මෙම පුවත ඔවුන් වෙත හෙළි කර ඔවුන්ගේ රජු හට මේ බව පවසන ලෙසට ප්‍රකාශ කළේය. තව ද ඔහුට මාගේ ධර්මය සහ මාගේ අධිරාජ්‍යය කොස්රෝස් ගේ රාජධානියට වඩා බොහෝ විශාල වන බවටත් මේ හේතුවෙන් නුඹ ඉස්ලාම් ධර්මය වැළඳ ගනු. එවිට මා නුඹව යෙමනයේ නුඹේ මිනිසුන්ගේ රජු බවට නුඹව පත්කරන්නෙමි යන්නෙන් පවසන ලෙසටත් ප්‍රකාශ කළේය.
මේ අනුව ඔවුන් යෙමනයේ සනා නුවරට ගොස් කුමක් සිතන්නේ දැයි නොදැන බධාන් වෙත සිදු වූ සියල්ල හෙළි කළෝය. එවිට බධාන් ඔහු පැවසූ දෑ සත්‍ය නම් ඔහු අල්ලාහ් යවන ලද නබි කෙනෙකි. බලමු කුමක් සිදු වෙයි ද කියා යන්නෙන් පැවසුවේය. නමුත් ඔහු කිසිවකු පර්සියාවට යවන්නටත් පෙර පර්සියාවේ නව රජු සයිරෝස් ගෙන් ඔහු නව රජු බවට දැනුම් දී බධාන්ගෙන් ඔහුගේ ප්‍රතිඥාව ඉල්ලා සිටිමින් දූතයකු පැමිණෙන ලදි. මෙම දූතයාට පිළිතුරු දීම වෙනුවට ඔහු එවෙලෙහිම ඉස්ලාම් ධර්මය වැළඳ ගත් අතර ඔහුගේ පණිවිඩ කරුවන් ද ඔහු සමග සිටි අනෙක් පිරිස ද ඉස්ලාම් ධර්මය වැළඳගෙන මේ බව මදීනාවට දැන්වීය. මුහම්මද් නබිතුමා ඔහුගේ රජකම තහවුරු කළේය.
මුහම්මද් නබිතුමාගේ ලිපිය මදාඉන් හි නව කොස්රෝස්ගෙන් පසු නව පාලකයා වෙත සේන්දු වූ විට ඔහුගේ ප්‍රතිචාරය වූයේ එම ලිපිය කැබලි වලට ඉරා විසිකිරීමය. මේ බව මුහම්මද් නබිතුමාට ආරංචි වූ විට ඔහුගේ රාජධානිය මෙලෙසම කැබලි වලට ඉරා විසිකරනු යන්නෙන් ඔහු අල්ලාහ්ගෙන් ආයාචනා කළේය.
මදීනාවෙහි එවක ලාබිද් නමින් අතිදක්ෂ යුදෙව් මන්තර කරුවෙක් විය. ඔහුට මුහම්මද් නබිතුමාට මාරාන්තික හූනියමක් කිරීම පිණිස කිසිවකුගෙන් විශාල මුදලක් ලැබිණි. මෙම හූණියම කිරීම පිණිස ඔහුට අවශ්‍යව තිබුණේ මුහම්මද් නබිතුමාගේ පණාවකින් රැගත් ඔහුගේ හිස කෙස් කිහිපයකි. ඔහු මෙම හිස කෙස් වල ගැට එකොළහක් දමන ලදි. මෙම එක් එක් ගැට හමුවේ ඔහුගේ දූ වරු මන්තර මතුරණ ලදි. පසුව ඔහු එය පරාග සහිත පුරුෂ රට ඉඳි රිකිල්ලක අමුණා ගැඹුරු ළිඳකට විසිකරන ලදි. මෙම මන්තරය ව්‍යර්ත කිරීමට හැකි වන්නේ මෙම ගැට සියල්ල ලිහා දැමීමෙන් පමණි.
වහාම මුහම්මද් නබිතුමාට ඔහුගේ සිරුරෙහි විශාල වෙනස්කම් සිදුවන බව තේරුණි. ඔහුගේ මතක ශක්තිය බෙහෙවින් හීන විය. තව ද ඔහු සිදු නොකළ දෑ කළාක් මෙන් යම් යම් දෑ මතකයට පැමිණියහ. ඔහුගේ සිරුරට ද බොහෝ දුබල ගතියක් දැනුණි. ඔහුට ආහාර ගැනීම පවා බෙහෙවින් දුෂ්කර කාර්යයක් විය. ඔහු අල්ලාහ්ගෙන් ඔහුව ගුණ කරන ලෙසට ආයාචනා කළේය. ඔහුට සිහිනෙන් ඔහුගේ හිස මත සහ පය යට සිට පුද්ගලයින් දෙදෙනෙකු කථා බහ කරනු ඇසුණි. ඔවුන් දෙදෙනා ඔහු ළක්ව සිටි හූණියම පිළිබඳව සහ එම ළි‌‌ඳේ නම ද හෙළි කළෝය. ඔහු අවදි වූ විට ජිබ්‍රායිල් පැමිණ ඔහුගේ සිහිනය සත්‍ය බවට තහවුරු කළේය. පසුව ඔහු මුහම්මද් නබිතුමාට ෆලක් සහ නාස් යන නම් වලින් අල්කුරාණ පරිච්ඡේද දෙකක් අනාවරණය කළේය. මෙම පරිච්ඡේදයන් දෙක කුරාණයේ අවාසන පරිච්ඡේදයන් දෙක වෙයි. මුහම්මද් නබිතුමා අලි හට එම ළිඳ වෙත ගොස් මෙම පරිච්ඡේද දෙක පාරායනා කරන ලෙස උපදෙස් දුන්නේය. මෙම පරිච්ඡේදයන් පාරායනා කරත්ම ළිඳ තුළ ඔහුගේ හිස කෙස් වල සියලු ගැටයක්ම ලිහෙන ලදි. ඉන් පසුව මුහම්මද් නබිතුමාට ඔහුගේ මනස සහ සිරුරෙහහි සමස්ථ ශක්තියම නැවත ලැබුණි. පසුව එම ළිඳ වසා දමා එම ස්ථානයේ තවත් ළිඳක් හාරන ලෙසට අණ කෙරුණි. පසුව ලාබිද්ව ගෙන්වා ප්‍රශ්ණ කළෙන් ඔහු සිදු වූ සියල්ල පාපොච්චාරණය කළේය. නමුත් ඔහුට එරෙහිව මුහම්මද් නබිතුමා කිසිදු පියවරක් ගත් බවට වාර්තා වන්නේ නැත.